ویژگی‌های جدید مکس کیودا نسخه 2020 (MAXQDA2020)

ویژگی‌های جدید مکس کیودا نسخه 2020 (MAXQDA2020)

نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 2020-ویژگی‌های جدید نسخه 2020

تمرکز روی بهبود عملگر یادداشت‌برداری (Memos)

این ابزار جدید قدرتمند و درعین‌حال آسان کاربران را قادر می‌سازد تا دسترسی سریع، نمایش، ایجاد و ویرایش یادداشت‌های ایجادشده در یک پروژه مکس کیودا(MAXQDA 2020) را به سهولت و کارایی هر چه بیشتر نسبت به نسخه‌های پیشین این نرم‌افزار داشته باشند.

از هیچ پژوهشگری میزان اهمیت یادداشت‌برداری در حفظ و دنبال کردن ایده‌های جدید، تفکرات و بینش‌های ایجادشده در ارتباط با موضوع خاصی در هنگام مطالعه و پژوهش پیرامون آن پوشیده نیست. یادداشت‌ها می‌توانند در فرایند تحلیل کیفی نقش بسیار مهم و حیاتی را ایفا کنند و اغلب اوقات حتی می‌توان آن‌ها را به‌عنوان نقطه آغازین برای یادداشت‌برداری تا گزارش‌نویسی فصول پایان‌نامه‌های کیفی در نظر گرفت. نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 2020 (MAXQDA 2020) ابزارهای چندگانه قدرتمندی به‌منظور کار با یادداشت‌ها با سهولت و کارآمدی بسیار بالا ارائه می‌کند.

• نوار جدید حاشیه‌ای یادداشت‌ها(New memo sidebar): مشاهده و مطالعه یادداشت‌های در کنار داده‌های کیفی از طریق نمایش آن‌ها در مجاورت منابع متونی در نوار حاشیه‌ای.
• زبانه جدید یادداشت واقع در منو اصلی (New memo tab in the main menu): دسترسی سریع به‌به یادداشت‌های ایجادشده، ایجاد یک یادداشت جدید و یا جستجو و پیمایش در میان یادداشت‌های ایجادشده در یک پروژه مکس کیودا، همه این ویژگی‌ها را می‌توانید تنها در یک قسمت نرم‌افزار مکس کیودا در اختیار داشته باشید.
• ویرایشگر جدید برای یادداشت‌ها (New Memo Editor): طراحی جدید ویرایشگر یادداشت‌ها این امکان را برای کاربران فراهم کرده است تا در فضای بسیار وسیع‌تری یادداشت نویسی کنند.
• لینک‌های بین یادداشت‌ها (Memo links):  پیوند و  ارتباط بین بخش‌های مختلف یک یادداشت با هر بخشی در داده ها و رفتن و پرش‌های سریع بین مبدأ و مقصد متن نگارشی موردنظر و یا ارتباط یک یادداشت با هر کد یا بخش‌های کدگذاری شده به ترتیب در پنجره کد سیستم(Code system) و یا پنجره بازیابی(Coded segments).

همگردانی بخش‌های کدگذاری شده در پنجره بخش‌های بازیابی (Compiling coded segments in the “Retrieved Segments” window)

 

همه بخش‌های کدگذاری شده از فایل‌های مصاحبه که بر اساس فایل‌ها و کدهای فعال‌شده از سوی شما گزارش می‌شود، در اصطلاح معروف به بخش بازیابی (Retrieved Segments) و یا بخش‌های کدگذاری شده (coded segments) بوده و اگر از زبانه Import این پنجره فعال باشد،  در پنجره بخش‌های بازیابی (Retrieved Segments” window) نمایش داده می‌شود.

 

Called up document segments (coded segments) based on activated documents and codes

مثال‌ها:

تصویر کنید که شما می‌خواهید بدانید که مصاحبه‌شوندگان(e.g. Riley, Kim, and Sam)  در یک پژوهشی در ارتباط بازندگی دیگر افراد چه صحبت‌هایی کرده‌اند. در چنین حالتی باید از قسمت پنجره داکیومنت سیستم (“Document System:”) فایل‌های موردنظرتان را فعال کنید:

برای این منظور مطابق با دستورالعمل زیر عمل کنید:

روش های فعال سازی فعال‌سازی با نشانگر موس در نرم افزار مکس کیودا نسخه 2020

1-فعال‌سازی با نشانگر موس (Activation with the mouse)

ساده‌ترین روش برای فعال‌سازی یک سند استفاده از کلیک و نشانگر موس است. با دگمه کلیک چپ موس روی نماد دایره‌ای سند موردنظرمان کلیک کرده تا فعال شود. همچنین اسناد (All documents) را می‌توان با کلیک کردن روی دایره خاکستری(grey circle) جلوی نماد سند موردنظر و یا تعداد بخش‌های کدگذاری شده در انتهای سطر متناظر نمایش داده می‌شود.

همه اسناد یا فایل‌های مصاحبه در یک گروه اسنادی(document groups) و یا ست اسنادی(document set) به دو روش فعال می‌شوند که برای هردو مورد یکسان و مشابه است: برای این منظور، روی آیکون پوشه (folder icon) داکیومنت گروه (document group) و یا ست داکیومنت (document set) کلیک می‌کنیم. همچنین همه فایل‌های اسنادی در پروژه را می‌توان تنها با یک کلیک از طریق کلیک روی آیکون پوشه (folder icon) بخش داکیومنت یا فایل‌های اسنادی در قسمت آغازین پنجره داکیومنت سیستم (Document System) فعال کرد.

 

نحوه فعال‌سازی: فلسفه پنجره بازیابی (Activation: The Principle of Segment Retrieval) در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA)

در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA)، شما می‌توانید در فایل‌های مصاحبه‌تان به طرق مختلفی عمل جستجو یا پیمایش را انجام دهید. یکی از این روش‌ها، جستجوی کلیدواژه‌های خاص و یا ویژگی‌های متنی منحصربه‌فردی با عملگرهای جستجو فرهنگ لغتی یا کلمه‌ای است. شاید شما با این روش از طریق برنامه‌های متن محور آشنا باشید. سبک و سیاق این روش چنین است که اساس در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA)، یک قابلیتی در نظر گرفته‌شده است که از طریق آن کاربران می‌توانند  به‌طور هم‌زمان کلمات مدنظرشان را از میان حجم وسیعی از اسناد و فایل‌های مصاحبه جستجو نمایند. گزینه جستجو متنی فرهنگ لغتی (lexical text search)  تنها آن دسته از اصلاحاتی را پیدا می‌کند که درواقع در متن هویدا بوده و قابل‌مشاهده هستند.  جستجو از طریق مفاهیم تئوری و دسته‌بندی‌های موضوعی، از قبیل « Helper Syndrome» در یک مطالعه روی افراد داوطلب در کارهای اجتماعی، اصولاً نتایج مورد قبولی به دست نمی‌دهد.

جستجو در محتوای یادداشت‌ها (Search Memo Contents)

به‌منظور جستجو در همه یادداشت‌های ایجادشده در یک پروژه مکس کیودا، تنها کافیست روی گزینه  Search in Memos واقع در زبانه استارت (Start) پنجره مدیریت یادداشت‌ها(Memo Manager) اقدام کنید.

قابلیت و گزینه جستجو در یادداشت‌ها را به‌طور مفصل در مقاله بعدی توضیح خواهیم داد. از سوی دیگر، همچنین از طریق زبانه یادداشت‌ها (Memos tab) در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA) از پنجره اصلی وقتی‌که پنجره مدیریت یادداشت‌ها (Memo Manager) را ببندیم نیز قابل‌دسترسی است.

قرار دادن یادداشت‌ها در قالب مجموعه‌ای از ست‌ها (Assembling Memos in sets)

شما می‌توانید ست­هایی (sets) را در نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا (MAXQDA) ایجاد کنید که شامل بیشمار یادداشت‌هایی باشد که می‌خواهید در هرزمانی آن‌ها را داشته باشید. برای مثال، بدین معناست که می‌توانیم یادداشت‌های موضوعی مرتبط با یادداشت‌های آزاد با یادداشت‌های ایجادشده در بخش کدها و نیز در قسمت اسناد و یا فایل‌های مصاحبه را گروه‌بندی و دسته‌بندی کنیم.

شما با دنبال کردن گام‌های زیر می‌توانید  ست‌هایی از یادداشت‌ها (memo sets) را ایجاد کنید:

گام اول: نخست روی مجموعه ست‌های کلیدواژه‌ها در قسمت چپ پنجره مدیریت کدها راست کلیک کرده و گزینه ست جدید (New Set) را انتخاب کنید.

گام دوم:  نرم‌افزار مکس کیودا(MAXQDA) به‌طور خودکار یک نام به ست (set) اختصاص می‌دهد که می‌توانید هر وقتی‌که تمایل داشته باشید را تکنیک راست کلیک کردن روی نام و انتخاب گزینه ویرایش نام ست (Rename Set) از بخش منو محتوای(context menu) آن را تغییر دهید.

گام سوم: می‌توانید از طریق موس به‌طور پیوسته با تکنیک کشیدن و رها کردن یادداشت‌ها در درون ست (set) موردنظرتان آن را به بخش موردنظرتان تخصیص دهید.

 

Set containing three memos

شما دانش پذیران می‌توانید یادداشت‌های بی‌شماری را به یک ست (set) هر وقتی‌که تمایل داشتید در نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا (maxqda) ایجاد کنید.به‌منظور حذف یک یادداشت از یک ست (set)، تنها کافیست روی یادداشت راست کلیک کرده و درنهایت، گزینه Remove Memo from Set را انتخاب نمایید. نکته: شما دوستان می‌توانید به‌طور هم‌زمان چندین یادداشت را انتخاب و آن‌ها در یک ست از قبل ایجادشده منتقل کنید. برای این منظور تنها کافیست روی یادداشت‌ها کلیک کنید وقتی‌که کلیدهای میانبرctrl/cmd و یا کلید shift را از روی کیبورد انتخاب کرده‌اید و درنهایت در درون ست از قبل ایجادشده رها کنید. اگر شما به‌طور هم‌زمان چندین یادداشت را در درون یک ست (set) رها کنید، یک ست جدیدی با استفاده از یادداشت‌های انتخاب‌شده ایجاد می‌شود.

اکسپورت کردن و پرینت گرفتن یادداشت‌ها(Export and Print Memos)

در نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا(MAXQDA) شما دوستان می‌توانید کل یادداشت‌های ایجادشده در یک پروژه و یا اینکه با انتخاب تعدادی از یادداشت‌های موردنظرتان که در هرزمانی از پنجره مدیریت یادداشت‌ها از آن‌ها در حال استفاده هستید، اکسپورت و یا پرینت بگیرید. در قسمت بالا سمت راست می‌توانید دو آیکون را که عملگرهای اکسپورت کردن و پرینت گرفتن در نرم‌افزار مکس کیودا را نشان می‌دهند را ملاحظه کنید.

 

Export and print memos

با کلیک کردن روی هر یک از آیکون‌های پرینت (Print icon) و اکسپورت(Export icon) در نرم‌افزار مکس کیودا (Maxqda analytics pro 2020)، یک منوی محتوا با سه نوع عملگر ورودی نمایش داده می‌شود که این امکان را به شما دانش پذیران می‌دهد تا تصمیم بگیرید که از کدامین یادداشت‌ها می‌خواهید پرینت یا گرفته و یا گزارش‌گیری نمایید:

گزینه اول Print/Export Memos in Left Window: به‌واسطه انتخاب این گزینه کلیه یادداشت‌های لیست شده در پنجره سمت چپ مدیریت یادداشت‌ها که شامل یادداشت‌های موجود در ست‌ها نیز است، در گزارش لحاظ می‌گردند.

گزینه دوم Print/Export Memos in Right Window: با انتخاب این گزینه همه یادداشت‌هایی که در حال حاضر در سمت راست نمایش داده‌شده است (که به نمایش یادداشت، همه یادداشت‌ها بازشده در زبانه‌ها و همه یادداشت‌های فهرست شده بستگی دارد) در گزارش‌گیری لحاظ می‌گردند.

گزینه سوم Print/Export All Memos in Project: با انتخاب این گزینه می‌توانید در قالب دو فرمت ورد (DOCX) یا پی‌دی‌اف (PDF) از قسمت یادداشت‌ها گزارش‌گیری کنید.

مدیریت یادداشت‌ها (Memo Manager) در نرم‌افزار مکس کیودا (پست دوم)

مرتب‌سازی و فیلترینگ یادداشت‌ها (Sorting and filtering Memos)

در پنجره سمت چپ، می‌توانید تعیین کنید که چگونه یادداشت‌ها در قالب نمایش درختی مرتب‌شده و این عمل را می‌توانید در هر زمان از قسمت نوار ابزار واقع در بالای پنجره مشاهده کنید:

 

Options for sorting memos

همچنین می‌توانید از دو گزینه اول در نوار ابزار به‌منظور کاهش انتخاب اسناد فعال‌شده جاری و کدهای فعال‌شده استفاده کنید.

مدیریت یادداشت‌ها (Memo Manager) در نرم‌افزار مکس کیودا(پست اول)

گزینه مدیریت یادداشت‌ها(Memo Manager)  یک ساختار شفاف و روشنی از فضای کار پژوهشی برای دانش پذیران به‌منظور مدیریت یادداشت‌های یک پروژه فراهم می‌سازد که از طریق اینکه گزینه می‌توانید فعالیت‌های بی‌شماری را در قالب یادداشت‌ها مدیریت و سازمان‌دهی کنید که به شرح زیر است:

• نشانه‌گذاری‌هایی برای یک مورد یا نمونه انتخابی (در قالب یادداشت‌هایی در یک سند یا یک فایل مصاحبه) یا همه دسته‌بندی‌های تعریف‌شده( در قالب یادداشت‌هایی از کدهای ایجادشده) که می‌تواند در آینده مورد بازبینی، ویرایش، تعدیل و حتی درهم‌آمیخته شود.
• قابلیت مدیریت یادداشت‌ها یک مکان ایده آلی به‌منظور کار با یادداشت‌های آزاد (free memos) تلقی می‌شود که هم می‌تواند به‌صورت مستقیم به بخشی از محتوای فایل‌ها تخصیص یابد و یا اینکه مستقیم به کد یا سند یا فایل مصاحبه پیوست گردد.
• ذخیره‌سازی متنوع و عملگرهای فیلترینگ یک سطح دسترسی آسانی به یادداشت‌ها برای کاربران فراهم می‌سازد. برای مثال، یادداشت‌های تایپ‌شده از سوی فرد خاص یا در یک موقعیت و زمان بخصوصی.
• یادداشت‌ها را می‌توان در قالب یک گروه که در اصطلاح به آن ست (set) اطلاق می‌شود سازمان‌دهی و مدیریت کرد.

انتقال Coded Segments، یادداشت‌ها(Memos)، متغیرها(Variables) و غیره بین دو پروژه مکس کیودا(پست سوم)

اولین گام: نسخه باید فایل تبادل پروژه را که با فرمت .MEX است را انتخاب می کنیم. مکس کیودا فایل موردنظر را تحلیل کرده و پنجره ارائه‌شده در ادامه نمایش داده می‌شود:

 

Teamwork: Import data

در این پنجره، شما باید ارتباط بین منابع و متون هدف را چک کنید. اگر متون در پروژه مکس کیودا(MAXQDA projects) دارای نام‌های مشابه و یکسانی هستند، تنها کاری که باید انجام دهید این است که یک‌بار دیگر محل‌های اختصاص داده‌شده از سوی نرم‌افزار مکس کیودا را چک نمایید. اگر متون دارای نام‌های مختلفی باشد، آنگاه باید برای هر متن، متن درست آن را تخصیص دهید. اگر اسناد هنوز در پروژه فراخوانی نشده‌اند، می‌توانید با انتخاب گزینه سند جدید (New Document)، سند جدید را به فایل تبادل اضافه کنید. اگر لازم باشد می‌توانید فایل یا سندی را با غیرفعال کردن باکس‌های ارائه‌شده در ستون اول را از پروژه حذف کنید. در چنین حالتی آن فایل در فرایند فراخوانی فایل تبادل در از سوی نرم‌افزار مکس کیودا در نظر گرفته نمی‌شود.

انتقال Coded Segments، یادداشت‌ها(Memos)، متغیرها(Variables) و غیره بین دو پروژه مکس کیودا(پست دوم)

انتخاب کدها(codes) و اسناد(documents)

نخست باید فایل‌های مصاحبه‌ای که می‌خواهید در فایل خروجی وجود داشته باشند را انتخاب نمایید. در پنجره‌ای که باز می‌شود، می‌توانید فایل‌های مصاحبه را به‌صورت مجزا و یا همه آن‌ها را که در یک گروه خاصی قرار دارند را علامت‌گذاری و درنهایت فراخوانی کنید. همچنین می‌توانید تنها آن دسته از فایل‌های مصاحبه‌ای را انتخاب کنید که در پروژه در حالت فعال قرار دارند. پس‌ازاینکه مطابق تصویر زیر، روی گزینه بعدی(Next >>) کلیک کردید، پنجره جدیدی برای انتخاب کدها (code selection) نمایش داده می‌شود. در قسمت پایین، می‌توانید مشاهده کنید که کدهای بسیاری در پروژه فعلی انتخاب‌شده و چه تعداد بخش‌های کدگذاری شده در اسناد انتخاب‌شده ایجادشده است.

انتقال Coded Segments، یادداشت‌ها(Memos)، متغیرها(Variables) و غیره بین دو پروژه مکس کیودا(پست اول)

اغلب اوقات در پروژه‌های مکس کیودا کارهای تیمی رخ می‌دهد که می‌توان این‌گونه اشاره کرد که پژوهشگران به‌طور موازی روی داده‌های مشابه ای روی سیستم شخصی‌شان کار می‌کنند.برای مثال، پژوهشگر اول اقدام کدگذاری داده‌های گردآوری‌شده از طریق مصاحبه‌ها نموده و دیگری تنها مصاحبه‌ها را انجام داده است. به‌عبارت‌دیگر، هردوی آن‌ها از کدهای از قبیل ایجادشده، کدهای جدید، ایجاد متغیرهای جمعیت شناختی و نگارش یادداشت‌ها یا خلاصه‌ای استفاده کرده‌اند. در چنین شرایطی نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا (MAXQDA) این امکان را به شما می‌دهد تا کدهای ایجادشده (codes)، بخش‌های کدگذاری شده(Coded Segments)، یادداشت‌ها (Memos)، پارافریزها (paraphrases)، خلاصه ها(summaries) و متغیرها را از یک پروژه به پروژه دیگر انتقال دهید. البته در این کار تیمی فرض بر این است که هر یک از افراد روی دیتا و متریال مشابه ای کار می‌کنند. برای حصول اطمینان از اینکه حتماً این‌گونه است، بهترین راهکار این است که مدیر گروه کل داده‌ها را (از قبیل اسناد«documents»، متغیرها«variables»، نوت های مصاحبه«interview notes» به‌عنوان یادداشت‌ها«memos » و غیره) در یک پروژه مکس کیودا در یک سیستم فراخوانی نموده و آنگاه همان پروژه را در اختیار دیگر اعضای گروه قرار دهد. البته که می‌توانند در ارتباط با کدها نیز در بخش کد سیستم«Code System» دسته‌بندی‌های پیش‌فرض خود را اعمال نمایند. دو نکته دراین‌ارتباط وجود دارد که توجه شما را به آن جلب می کنیم. نکته اول اینکه اعضای گروه تحقیق می‌توانند ترتیب اسناد مصاحبه‌ها و نیز فایل‌های مصاحبه‌ای که با فرمت‌های دیگر در آینده به پروژه اضافه می‌شود را تغییر دهند. انتقال رنگ‌بندی‌های اختصاص‌یافته به فایل‌های مصاحبه نیز به همین سبک و سیاق است و می‌توانید با کلیک در اینجا ویدئو ضبط‌شده از سوی گروه آموزشی آمار سبز را مشاهده کنید. نکته دومی که توجه شما را به آن جلب می کنیم این است که برای پژوهشگران این امکان وجود ندارد که پروژه انجم شده با نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 2020(MAXQDA 2020 project) را به پروژه انجام‌شده با نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 2018(MAXQDA 2018 project) وارد نماید. اگر شما به‌صورت تیمی روی یک پروژه در حال تحلیل و پژوهش هستید، ابتدا همه فایل‌های خودتان را از نسخه 2018 به نسخه 2020 در یک سیستم انتقال داده و تبدیل کنید. که در آموزش‌های رایگان بعدی در ارتباط با این موضوع ویدئویی ضبط می کنیم. در چنین حالتی ما با شرایط ذکرشده در تصویر زیر روبرو هستیم که دو سیستم را نشان می‌دهد. سیستم اول شامل فایل‌های مصاحبه از شماره 1 تا 4 بوده و کدهای A، B، C، D و E  را شامل می‌شود. این در حالی است که در سیستم دوم، 5 فایل مصاحبه موجود بوده و تنها سه کد A، B، C را به خود اختصاص داده است.