نرم‌افزار مکس کیودا آنالتیکز پرو نسخه 12 (MAXQDA Analytics Pro)- معرفی ماژول وضعیت (Introducing ‘Stats’ Module)

نرم‌افزار مکس کیودا آنالتیکز پرو (MAXQDA Analytics Pro) شما را به طیف وسیعی از ابزارهای ویژه و کارآمد برای تحلیل‌های آماری (statistical analysis) مجهز می‌سازد. به‌راحتی می‌توانید داده‌های کیفی پژوهشتان را تجزیه‌وتحلیل کنید و تحلیلتان را با گردآوری مستندات و اسناد معقول غنی نمایید. از حیث آماری به تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی خود در نرم‌افزار مکس کیودا(MAXQDA Analytics Pro) پرداخته و یا اینکه داده‌هایتان را فراخوانی و یا اینکه اگر داده ها در قالب یک فایل اکسل و یا با فرمت SPSS هستند، آن‌ها را به داخل نرم‌افزار پیوند دهید.

سازگاری داده ها در نرم‌افزار مکس کیودا(Data Compatibility)

با استفاده از ماژول وضعیت(  ‘Stats’ Module)، کاربران می‌توانند محاسبات آماری را با داده‌های پروژه مکس کیودا اجرا نمایند. ازنظر آماری به تجزیه‌وتحلیل کدهای ایجادشده در سرتاسر اسناد پرداخته و گروه‌های جدیدی از داده ها را در پروژه کیفی‌تان بر اساس نتایج آماری ایجاد نمایید.

این نرم‌افزار شامل همه بخش‌های داده ها بوده  و  استفاده از ابزار فعال کردن به‌منظور  محدود کردن تحلیل‌ها برای اسناد و کدهای یک پروژه مکس کیودا در این نرم‌افزار از ابزارهای کلیدی به شمار می‌رود. همچنین شما می‌توانید با داده‌های واردشده از طریق نرم‌افزار اکسل و یا SPSS در این نرم‌افزار تحلیلتان را آغاز کنید و این روند بسیار شبیه کار با دیگر بسته‌های نرم‌افزارهای آماری می‌باشد.

نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA) چیست؟

نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA) یک بسته نرم‌افزاری جهانی و شناخته‌شده برای پژوهش‌های مبتنی بر روش‌های کیفی و ترکیبی(mixed methods) می‌باشد. به‌عبارت‌دیگر، یکی از نرم‌افزارهای جامع در حوزه کیفی بوده و از سوی هزاران پژوهشگر بیش از 150 کشور در سرتاسر جهان از آن استفاده می‌کنند.

نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA) به کاربران در گردآوری، سازمان‌دهی، مصورسازی(visualize) و انتشار آن‌ها کمک بسیار شایانی می‌کند. این نرم‌افزار تحلیل کیفی که بر اساس نظریه یا تئوری گراندد (Grounded Theory) است  چارچوب‌های روش‌شناسی گوناگون و مختلفی را پشتیبانی می‌کند که شامل نظریه بنیادین، بازبینی ادبیات و مبانی نظری پژوهش، پژوهش‌های اکتشافی در حوزه بازار، تحلیل محتوای کیفی (qualitative content analyses) بوده و نهایت انعطاف‌پذیری را برای کاربران خویش فراهم کرده است.

همچنین نرم‌افزار مکس کیودا(MAXQDA) به کاربران خود آزادی در تحلیل طیف وسیعی از انواع داده ها را فراهم می‌کند. شما می‌توانید اسناد(documents)، فایل‌های پی‌دی‌اف(PDF files)، جداول(tables)، تصاویر(images)، فایل‌های چندرسانه‌ای(media files)، تویت های تویتر(Twitter tweets)، کامنت های یوتیوب(YouTube comments)، منابع جغرافیایی(geo references)، داده‌های بیوگرافیکی(bibliographical data)، و بیشتر از این نوع گونه ها که در اینجا به آن اشاره شد، در این نرم‌افزار فراخوانی کرده و درنهایت، با حداکثر سرعت و سهولت آن‌ها را تجزیه‌وتحلیل کنید.

نحوه فعال‌سازی: فلسفه پنجره بازیابی (Activation: The Principle of Segment Retrieval) در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA)

در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA)، شما می‌توانید در فایل‌های مصاحبه‌تان به طرق مختلفی عمل جستجو یا پیمایش را انجام دهید. یکی از این روش‌ها، جستجوی کلیدواژه‌های خاص و یا ویژگی‌های متنی منحصربه‌فردی با عملگرهای جستجو فرهنگ لغتی یا کلمه‌ای است. شاید شما با این روش از طریق برنامه‌های متن محور آشنا باشید. سبک و سیاق این روش چنین است که اساس در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA)، یک قابلیتی در نظر گرفته‌شده است که از طریق آن کاربران می‌توانند  به‌طور هم‌زمان کلمات مدنظرشان را از میان حجم وسیعی از اسناد و فایل‌های مصاحبه جستجو نمایند. گزینه جستجو متنی فرهنگ لغتی (lexical text search)  تنها آن دسته از اصلاحاتی را پیدا می‌کند که درواقع در متن هویدا بوده و قابل‌مشاهده هستند.  جستجو از طریق مفاهیم تئوری و دسته‌بندی‌های موضوعی، از قبیل « Helper Syndrome» در یک مطالعه روی افراد داوطلب در کارهای اجتماعی، اصولاً نتایج مورد قبولی به دست نمی‌دهد.

جستجو در محتوای یادداشت‌ها (Search Memo Contents)

به‌منظور جستجو در همه یادداشت‌های ایجادشده در یک پروژه مکس کیودا، تنها کافیست روی گزینه  Search in Memos واقع در زبانه استارت (Start) پنجره مدیریت یادداشت‌ها(Memo Manager) اقدام کنید.

قابلیت و گزینه جستجو در یادداشت‌ها را به‌طور مفصل در مقاله بعدی توضیح خواهیم داد. از سوی دیگر، همچنین از طریق زبانه یادداشت‌ها (Memos tab) در نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA) از پنجره اصلی وقتی‌که پنجره مدیریت یادداشت‌ها (Memo Manager) را ببندیم نیز قابل‌دسترسی است.

قرار دادن یادداشت‌ها در قالب مجموعه‌ای از ست‌ها (Assembling Memos in sets)

شما می‌توانید ست­هایی (sets) را در نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا (MAXQDA) ایجاد کنید که شامل بیشمار یادداشت‌هایی باشد که می‌خواهید در هرزمانی آن‌ها را داشته باشید. برای مثال، بدین معناست که می‌توانیم یادداشت‌های موضوعی مرتبط با یادداشت‌های آزاد با یادداشت‌های ایجادشده در بخش کدها و نیز در قسمت اسناد و یا فایل‌های مصاحبه را گروه‌بندی و دسته‌بندی کنیم.

شما با دنبال کردن گام‌های زیر می‌توانید  ست‌هایی از یادداشت‌ها (memo sets) را ایجاد کنید:

گام اول: نخست روی مجموعه ست‌های کلیدواژه‌ها در قسمت چپ پنجره مدیریت کدها راست کلیک کرده و گزینه ست جدید (New Set) را انتخاب کنید.

گام دوم:  نرم‌افزار مکس کیودا(MAXQDA) به‌طور خودکار یک نام به ست (set) اختصاص می‌دهد که می‌توانید هر وقتی‌که تمایل داشته باشید را تکنیک راست کلیک کردن روی نام و انتخاب گزینه ویرایش نام ست (Rename Set) از بخش منو محتوای(context menu) آن را تغییر دهید.

گام سوم: می‌توانید از طریق موس به‌طور پیوسته با تکنیک کشیدن و رها کردن یادداشت‌ها در درون ست (set) موردنظرتان آن را به بخش موردنظرتان تخصیص دهید.

 

Set containing three memos

شما دانش پذیران می‌توانید یادداشت‌های بی‌شماری را به یک ست (set) هر وقتی‌که تمایل داشتید در نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا (maxqda) ایجاد کنید.به‌منظور حذف یک یادداشت از یک ست (set)، تنها کافیست روی یادداشت راست کلیک کرده و درنهایت، گزینه Remove Memo from Set را انتخاب نمایید. نکته: شما دوستان می‌توانید به‌طور هم‌زمان چندین یادداشت را انتخاب و آن‌ها در یک ست از قبل ایجادشده منتقل کنید. برای این منظور تنها کافیست روی یادداشت‌ها کلیک کنید وقتی‌که کلیدهای میانبرctrl/cmd و یا کلید shift را از روی کیبورد انتخاب کرده‌اید و درنهایت در درون ست از قبل ایجادشده رها کنید. اگر شما به‌طور هم‌زمان چندین یادداشت را در درون یک ست (set) رها کنید، یک ست جدیدی با استفاده از یادداشت‌های انتخاب‌شده ایجاد می‌شود.

اکسپورت کردن و پرینت گرفتن یادداشت‌ها(Export and Print Memos)

در نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا(MAXQDA) شما دوستان می‌توانید کل یادداشت‌های ایجادشده در یک پروژه و یا اینکه با انتخاب تعدادی از یادداشت‌های موردنظرتان که در هرزمانی از پنجره مدیریت یادداشت‌ها از آن‌ها در حال استفاده هستید، اکسپورت و یا پرینت بگیرید. در قسمت بالا سمت راست می‌توانید دو آیکون را که عملگرهای اکسپورت کردن و پرینت گرفتن در نرم‌افزار مکس کیودا را نشان می‌دهند را ملاحظه کنید.

 

Export and print memos

با کلیک کردن روی هر یک از آیکون‌های پرینت (Print icon) و اکسپورت(Export icon) در نرم‌افزار مکس کیودا (Maxqda analytics pro 2020)، یک منوی محتوا با سه نوع عملگر ورودی نمایش داده می‌شود که این امکان را به شما دانش پذیران می‌دهد تا تصمیم بگیرید که از کدامین یادداشت‌ها می‌خواهید پرینت یا گرفته و یا گزارش‌گیری نمایید:

گزینه اول Print/Export Memos in Left Window: به‌واسطه انتخاب این گزینه کلیه یادداشت‌های لیست شده در پنجره سمت چپ مدیریت یادداشت‌ها که شامل یادداشت‌های موجود در ست‌ها نیز است، در گزارش لحاظ می‌گردند.

گزینه دوم Print/Export Memos in Right Window: با انتخاب این گزینه همه یادداشت‌هایی که در حال حاضر در سمت راست نمایش داده‌شده است (که به نمایش یادداشت، همه یادداشت‌ها بازشده در زبانه‌ها و همه یادداشت‌های فهرست شده بستگی دارد) در گزارش‌گیری لحاظ می‌گردند.

گزینه سوم Print/Export All Memos in Project: با انتخاب این گزینه می‌توانید در قالب دو فرمت ورد (DOCX) یا پی‌دی‌اف (PDF) از قسمت یادداشت‌ها گزارش‌گیری کنید.

انتقال Coded Segments، یادداشت‌ها(Memos)، متغیرها(Variables) و غیره بین دو پروژه مکس کیودا(پست دوم)

انتخاب کدها(codes) و اسناد(documents)

نخست باید فایل‌های مصاحبه‌ای که می‌خواهید در فایل خروجی وجود داشته باشند را انتخاب نمایید. در پنجره‌ای که باز می‌شود، می‌توانید فایل‌های مصاحبه را به‌صورت مجزا و یا همه آن‌ها را که در یک گروه خاصی قرار دارند را علامت‌گذاری و درنهایت فراخوانی کنید. همچنین می‌توانید تنها آن دسته از فایل‌های مصاحبه‌ای را انتخاب کنید که در پروژه در حالت فعال قرار دارند. پس‌ازاینکه مطابق تصویر زیر، روی گزینه بعدی(Next >>) کلیک کردید، پنجره جدیدی برای انتخاب کدها (code selection) نمایش داده می‌شود. در قسمت پایین، می‌توانید مشاهده کنید که کدهای بسیاری در پروژه فعلی انتخاب‌شده و چه تعداد بخش‌های کدگذاری شده در اسناد انتخاب‌شده ایجادشده است.

انتقال Coded Segments، یادداشت‌ها(Memos)، متغیرها(Variables) و غیره بین دو پروژه مکس کیودا(پست اول)

اغلب اوقات در پروژه‌های مکس کیودا کارهای تیمی رخ می‌دهد که می‌توان این‌گونه اشاره کرد که پژوهشگران به‌طور موازی روی داده‌های مشابه ای روی سیستم شخصی‌شان کار می‌کنند.برای مثال، پژوهشگر اول اقدام کدگذاری داده‌های گردآوری‌شده از طریق مصاحبه‌ها نموده و دیگری تنها مصاحبه‌ها را انجام داده است. به‌عبارت‌دیگر، هردوی آن‌ها از کدهای از قبیل ایجادشده، کدهای جدید، ایجاد متغیرهای جمعیت شناختی و نگارش یادداشت‌ها یا خلاصه‌ای استفاده کرده‌اند. در چنین شرایطی نرم‌افزار تحلیل کیفی مکس کیودا (MAXQDA) این امکان را به شما می‌دهد تا کدهای ایجادشده (codes)، بخش‌های کدگذاری شده(Coded Segments)، یادداشت‌ها (Memos)، پارافریزها (paraphrases)، خلاصه ها(summaries) و متغیرها را از یک پروژه به پروژه دیگر انتقال دهید. البته در این کار تیمی فرض بر این است که هر یک از افراد روی دیتا و متریال مشابه ای کار می‌کنند. برای حصول اطمینان از اینکه حتماً این‌گونه است، بهترین راهکار این است که مدیر گروه کل داده‌ها را (از قبیل اسناد«documents»، متغیرها«variables»، نوت های مصاحبه«interview notes» به‌عنوان یادداشت‌ها«memos » و غیره) در یک پروژه مکس کیودا در یک سیستم فراخوانی نموده و آنگاه همان پروژه را در اختیار دیگر اعضای گروه قرار دهد. البته که می‌توانند در ارتباط با کدها نیز در بخش کد سیستم«Code System» دسته‌بندی‌های پیش‌فرض خود را اعمال نمایند. دو نکته دراین‌ارتباط وجود دارد که توجه شما را به آن جلب می کنیم. نکته اول اینکه اعضای گروه تحقیق می‌توانند ترتیب اسناد مصاحبه‌ها و نیز فایل‌های مصاحبه‌ای که با فرمت‌های دیگر در آینده به پروژه اضافه می‌شود را تغییر دهند. انتقال رنگ‌بندی‌های اختصاص‌یافته به فایل‌های مصاحبه نیز به همین سبک و سیاق است و می‌توانید با کلیک در اینجا ویدئو ضبط‌شده از سوی گروه آموزشی آمار سبز را مشاهده کنید. نکته دومی که توجه شما را به آن جلب می کنیم این است که برای پژوهشگران این امکان وجود ندارد که پروژه انجم شده با نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 2020(MAXQDA 2020 project) را به پروژه انجام‌شده با نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 2018(MAXQDA 2018 project) وارد نماید. اگر شما به‌صورت تیمی روی یک پروژه در حال تحلیل و پژوهش هستید، ابتدا همه فایل‌های خودتان را از نسخه 2018 به نسخه 2020 در یک سیستم انتقال داده و تبدیل کنید. که در آموزش‌های رایگان بعدی در ارتباط با این موضوع ویدئویی ضبط می کنیم. در چنین حالتی ما با شرایط ذکرشده در تصویر زیر روبرو هستیم که دو سیستم را نشان می‌دهد. سیستم اول شامل فایل‌های مصاحبه از شماره 1 تا 4 بوده و کدهای A، B، C، D و E  را شامل می‌شود. این در حالی است که در سیستم دوم، 5 فایل مصاحبه موجود بوده و تنها سه کد A، B، C را به خود اختصاص داده است.